Zaman Rölesi Nedir ?
Röleler, genel olarak bakıldığında özünde bir şeyin başlamasına komut vermek için sinyal gönderir. Röle, küçük güçler ile büyük güçteki alıcıları kontrol etmeye yarar. Bir araba çalıştırıldığında, arabanın aküsüyle iletişime girer bir nevi ona bir sinyal gönderir. Bir zaman rölesi, bobininin enerjilenmesine takiben, kontaklarının durumunu çevrimsel olarak değiştirir. Zaman Röleleri, endüstriyel ve domestik piyasada oldukça fazla kullanılmaktadır. Zaman rölesi belirli bir süre sonra veya belirli bir süre boyunca ikincil devreye enerji vererek kontakların yer konum değiştirmesi ile bir olayı kontrol ederler.
Genellikle, kontakların kapalı veya açık kalabileceği süre harici olarak ayarlanabilir ve döngü süresi birkaç milisaniyeden birkaç yüz saate kadar değişebilir. Kontrol edilen kontakların sayısı ve döngü süresi, zamanlayıcının tasarımına bağlıdır.
Temel zamanlama rölelerinin iki ana tipi vardır, gecikmeli tip ve gecikmeli tip. Bunlar normalde açık veya normalde kapalı tip röleler olabilir ve gecikme süresini milisaniyelerden saatlere hatta günlere kadar kontrol edebiliriz.
Zaman Rölesi Nerede Kullanılır ?
Zamana göre anahtarlama sağlamak için endüstriyel uygulamalarda, HVAC sistemlerinde ve bina hizmetlerinde yaygın olarak kullanılmaktadır. Örneğin bir motoru çalıştırmak, bir elektrik yükünü kontrol etmek veya basitçe bir eylemi otomatikleştirmek için basit ve kullanışlı ürünlerdir.
Zaman rölesi nasıl çalışır?
Zaman rölelerinin çalışma prensibi aşağıdaki gibidir:
- İlk olarak, zaman rölesine besleme voltajı uygulanır.
- Bir sonraki adımda, mikroişlemci arabirimden gelen bilgileri okur. Arayüz, zamanlayıcının ön yüzünde farklı ayar olanaklarından oluşmaktadır. Burada zaman fonksiyonu, zaman aralığı ve istenen gecikme süresinin ince ayarı döner anahtarlar ve potansiyometreler aracılığıyla ayarlanmalıdır. Yeni nesil cihazlarda ara yüz üzerindeki butonlar ile de ayarlanabilir.
- Dördüncü adımda, mikroişlemci, gecikmeyi başlatmak için kontrol girişi gibi kontrol girişlerinin bilgilerini okur. Zamanlayıcı için bu bilgi işlemi başlatmak içindir ve buna ‘start impulsu’ veya ‘tetikleyici’ denir.
- Şimdi zamanlayıcı çalışıyor.
- Seçilen zaman gecikmesi tamamlandığında, çıkış rölesine enerji verilir/enerjisi kesilir.
- Çıkış rölesinin enerjilenmesinden sonra yük akımı bağlı olan cihaza kontaktör gibi güç verir.
Programlanabilir zaman rölesi - PCZ-521.3 PLUS
Zaman Rölesi Seçimi Nasıl Yapılır ?
Bir zaman rölesi seçerken şu parametreler dikkate alınmalıdır:
- Besleme gerilimi.
- Zamanlama fonksiyonları. (gecikmeli, gecikmeli, çok işlevli vb.)
- Çıkış kontaklarının sayısı.
- Zamanlama aralıkları. (Örneğin: 0,05 s – 100 s, 05 s – 10 dak)
Endüstriyel Zaman Röleleri Nerede Kullanılır ?
Motor otomatik çalıştırma kontrolü:
Acil durum jeneratörlerine güç sağlamak için kullanılan motorlar, genellikle ana elektrik gücü kesildiğinde otomatik başlatmaya izin veren “otomatik başlatma” kontrolleriyle donatılmıştır.
Büyük bir motoru düzgün bir şekilde çalıştırmak için, önce belirli yardımcı cihazların çalıştırılması ve motorun marş motoruna enerji verilmeden önce (yakıt pompaları, ön yağlama yağı pompaları) dengelenmesi için kısa bir süre beklenmesi gerekir.
Zaman geciktirme röleleri, motorun doğru şekilde çalıştırılması için bu olayların sıralanmasına yardımcı olur.
Fırın güvenlik tahliye kontrolü:
Yanma tipi bir fırın güvenli bir şekilde yakılmadan önce, fırın bölmesini olası yanıcı veya patlayıcı buharlardan “temizlemek” için hava fanı belirli bir süre çalıştırılmalıdır.
Bir zaman geciktirme rölesi, bu gerekli zaman elemanı ile fırın kontrol mantığını sağlar.
Konveyör bant sırası gecikmesi:
malzemeyi taşımak için birden fazla konveyör bandı düzenlendiğinde, malzemenin durmuş veya yavaş hareket eden bir konveyöre yığılmaması için konveyör bantları ters sırayla (sonuncusu ilk ve ilki sonuncu) başlatılmalıdır. Büyük kayışları tam hıza çıkarmak için biraz zamana ihtiyaç duyulabilir (özellikle yumuşak başlangıçlı motor kontrolleri kullanılıyorsa). Bu nedenle, bir sonraki konveyör bandı beslemesi başlatılmadan önce tam bant hızına ulaşması için yeterli süreyi sağlamak üzere genellikle her konveyörde düzenlenmiş bir zaman geciktirme devresi vardır.
Zaman Rölesi Ayarı Nasıl Yapılır ?
Domestik ve endüstriyel alanda her geçen gün üzerine yenilikler ekleyerek ihtiyaçlara çözümler üreten F&F Markası, Zaman rölelerinin programlanması konusunda yenilikçi bir yaklaşım ile zaman rölesinin manuel ayarlanmasının yanı sıra telefonlarda bulunan NFC ile programlanmasına olanak sağlıyor !
Zaman Rölesi Bağlantısı Nasıl Yapılır ?
Zaman rölesinin bağlantısı, doğru şekilde yapılması gereken teknik bir işlemdir ve herhangi bir hata oluşmaması için dikkatli bir şekilde yapılmalıdır. Aşağıdaki adımları ve bağlantı şemasını takip ederek zaman rölesinin doğru şekilde bağlanması sağlanabilir:
- İlk olarak, zaman rölesinin kullanım kılavuzunu dikkatle okuyun ve talimatlarına uygun olarak hareket edin.
- Zaman rölesinin uygunluğunu kontrol edin ve elektrik devresinde kullanılacak olan tüm cihazların elektrik gücüne uygun olduğundan emin olun.
- Devredeki tüm güç kaynaklarını kesin.
- Zaman rölesinin bağlantı terminallerinin özelliklerini dikkatle okuyun ve gerekli tüm bağlantıları doğru şekilde yapmak için talimatları takip edin.
- Zaman rölesinin giriş terminallerini, kontrol sinyalinin kaynağından alınan sinyalle bağlayın.
- Zaman rölesinin çıkış terminallerini, kontrol edilecek cihazın giriş terminallerine bağlayın.
- Zaman rölesinin enerji kaynağı terminallerini, devrenin enerji kaynağına bağlayın.
- Tüm bağlantıları sıkıca kontrol edin ve herhangi bir gevşek bağlantı veya hata varsa düzeltin.
- Devrenin güvenli bir şekilde çalışması için uygun önlemleri alın ve devreyi açın.
- Zaman rölesinin doğru şekilde çalıştığını ve devrenin tüm bileşenlerinin düzgün çalıştığını kontrol edin.
Zaman Rölesi Bağlantı Şeması
Yukarıdaki adımları takip ederek, zaman rölesinin doğru şekilde bağlanması sağlanabilir. Ancak, zaman rölesinin bağlanması gibi teknik işlemlerin profesyonel bir elektrikçi tarafından yapılması daha güvenlidir.